Çocuğun Ana Babası Üzerindeki Hakları

Çocuğu Dünyaya Gelen Kimsenin Riayet Etmesi Lazım Gelen Adab, Ana, Baba Hakkı
Çocuğun ağlaması ana babasına tesbih, tehlil ve duadır.
anne baba Erkek çocuk olunca sevinip de, kız olunca üzülmemelidir. Kız evlad erkekden daha hayırlıdır.
yeni doğan çocuğun kulağına ezan ve kamet okumak
Bir çocukla karşılaşınca yapılacak dua
Çocuk ne zaman sünnet edilmelidir.
Yeni doğan çocuk için akika kurbanı kesilmelidir.
akika kurbanı kesilirken yapılacak dua
Çocuk Allah tarafından ana ve babaya verilmiş bir emanettir.
çocukları islami konularda cahil bırakan ana babadan çocuklar Allah huzurdunda davacı olurlar
Çocuğu emdiği süte göre hallenir
Çocuğun ilk annesinden süt emmesi sünnettir.
Çocuk konuşmaya başladımı ilk kelimesi kelime-i tevhid olmalıdır
Çocuklara hayatına örnek alacak hikayeler anlatılmalı kötü menkibe hikayeler anlatılmamalıdır.

EVLADIN ANNESİ VE BABASI ÜZERİNDEKİ HAKLARI

Evlad Hakkında  dört adab vardır.
1. Bir kimse çocuğu olduğu vakit müjdelenince onu bir nimet bilip, Allah’a hamd etmeli. Hadis-i Şerifte :

“Evlad kokusu, Cennet kokusudur.” “Evlad dünyada nur, ahirette sürurdur.” buyrulmuştur.

Çocuğun ağlaması ana babasına tesbih, tehlil ve duadır.

Çocuğu beyaz elbiseler ile sarmalı. Çocuğun ağlamasından, ana ve babası üzülmemeledirler. Çünkü, ağlaması, anasına babasına tesbih, tehlil, dua ve istiğfardır. bir hadis-i şerifte :

“Mü’minin evladı dört ay “La ilahe illallah” dört ay “Muhammedür Rasulüllah” dört ay “Ya Allah! Beni, anne ve babamı mağfiret et”der.

anne baba Erkek çocuk olunca sevinip de, kız olunca üzülmemelidir. Kız evlad erkekden daha hayırlıdır.

Erkek çocuk olunca sevinip de, kız olunca üzülmek yersizdir. Çünkü, bunların hangisinin daha hayırlı olacağını Allah’dan başka kimse bilemez. Aksine olarak, kız çocuğunda daha fazla memnuniyet göstermek lazımdır. Zira, Kuran-ı Kerim’de Allah-u Teala, çocuktan bahsederken, kız çocuğunu takdim ederek, mealen şöyle buyurmuştur.:

“Allah, dilediğine kız, dilediğine erkek verir.” bu ayet-i kerime, kız çocuğunun erkek evladdan hayırlı olduğuna dalalet eder. bir hadis-i şerifte şöyle buyurulmuştur.:

“Bir kimsenin bir kız evladı olsa da, onu islam adabı ile terbiye etse ve Allah’ın kendisine verdiği nimetlerle büyütse, Allah-u Teala, o kişiyi Cehennem ateşinden korur.”

“Bir kimsenin üç kızı olup da, onları besler, merhamet eder, terbiye ederse Cennet ona vacip olur.”

2. Çocuk dünya gelince, kulağına ezan okumak.

yeni doğan çocuğun kulağına ezan ve kamet okumak

Hz. Peygamber’in (S.A.V.) torunu Hz. Hasan (R.A.) dünyaya geldiği  zaman kulağına ezan okuduğu rivayet edilmiştir. Bir çocuk dünyaya geldiği zaman sağ kulağına ezan, sol kulağına kamet okunursa, bu sabiden Ümmü Sübyan hastalığı (bir çeşit çocuk hastalığı) kalkar. Rasulüllah (S.A.V.) bir çocukla karşılaşınca şu duayı okurdu:

Bir çocukla karşılaşınca yapılacak dua

“Ya Allah! Bunu hayırlı Allah’tan korkanlardan eyle ve onu güzel suretle yetiştir.”

Anneler ve babalar çocuklarının yüzlerine bakınca Süre-i İbrahim’deki Hz. İbrahim’in (A.S.) duası olan şu mealdeki duayı okumalıdırlar:

“Hamd olsun o Allah’a ki, bana ihtiyarlık halimde ismail’i, ishak’ı ihysan buyurdu. Şüphe yok ki, Rabbim her halde duayı işitiyor”

3. Çocuğa güzel isim koymak.

Çünkü kıyamette herkes ismi ile çağıralacaktır. Hadis-i şerifte:

“Allah indinde sevgili olan isimler (Abdullah, Abdurrahman) dır. buyurulmuştur.

Muhammed, Ahmed gibi medhi anlatan isimlerle çocuklara ikramda bulunulması; meşru olmayan (çirkin mana taşıyan) siimlerin değiştirilmesi hakkında hadisler rivayet edilmiştir. (Çocuklara kafir isimleri verilmemelidir. bir de uydurma isimlerden da sakınılmalıdır: Cengiz, Temurçin, Atilla, Ateş, Alev, Özbay gibi – Naşirin notu )

4. Çocuğu olanın bir hafta sonra, başındaki tüyleri kırkıp altın veya gümüş para ile tartarak o parayı fukaraya tasadduk etmesi.

Çünkü Hz. Hasan (R.A.) dünyaya gelince Rasulüllah (S.A.V.) kızı Fatıma’ya tüyünü kırkıp, o zamanın parasıyla tartmasını ve onu tasadduk etmesini emir buyurdu.

Çocuk ne zaman sünnet edilmelidir.

Yedince günü sünnet edilebilir. Çünkü, çocuk taze iken yarası çabuk iyileşir. Yedinci gününden yedi yaşına kadar sünnet etmek müstehaptır.

Yeni doğan çocuk için akika kurbanı kesilmelidir.

İmam Muhammed’e göre akika kurbanı kesmek vaciptir. (akika, dünyaya gelen çocuk için kesilen kurbana denir.) İmam Şafif’ye göre ise, sünnettir. Diğer imamlara göre  müstehaptır. Kesilecek kurban erkek için iki koyun, kız çocuk için bir koyun olmalıdır.

akika kurbanı kesilirken yapılacak dua

Rasulüllah (S.A.V.) akikayı keserken şu mealdeki duayı okurdu:

“Ya Allah! Bu filan oğlu filanın akikasıdır. Kanı, kanına; eti, etine; kemiği, kemiğine; kılı, kılına; derisi, derisine mukabildir. Ya Rab! Bu akikayı oğlum için Cehennem’e feda kıl.”

Akikanın kemiklerini kırmamalı ve koyunun bir budunu ebe kadına verip, kalan kısımlarını fukaraya tasadduk etmelidir. Akikayı yedinci veya ondördüncü günde yapmalı, cocuğun ismini de bu müddet içinde takmalıdır.

Çocuk Allah tarafından ana ve babaya verilmiş bir emanettir.

Çocuk, Allah tarafından anaya, babaya her husuta temiz olarak verilmiş bir emanettir. Ebeveyn, çocuklarını terbiye husundaki davranırsa çocuklarını maddi manevi yüksek mertebelere çıkarmış olurlar. Aksi takdirte, çocuklarını helaka sürükleyecekleri gibi, Hadis-i Şerifte rivayet edildiğine göre, çocuğun anası ve babasının üzerindeki  haklarından biri de kendisine iyi ve güzel ad takmalarıdır.

Çocuğuna dünyada iyi edep öğretmemek günahtır. Aile efradını, çocuklarını terbiye etmeyip, islami hususlarda cahil bırakan ana ve babadan çocuklar Allah huzurunda davacı olacaklar; ve şöyle diyecekler:

çocukları islami konularda cahil bırakan ana babadan çocuklar Allah huzurdunda davacı olurlar

“Bizi, anamız, babamız cahil bıraktı. Haram lokma  yedirdi. Haram elbise giydirdi. Biz bunları bilmiyorduk. Hakkımızı onlardan al.”

“İnsanın evladına verdiği en büyük hediye terbiyedir.”

Çocuğu emdiği süte göre hallenir

Doğan çocuk, bir süt anaya verilecekse bunun iyi, akıllı, kanı temiz, huyu güzel, itaatkar bir kadın olması uygun olur. Nasıl ki, tohum iyi olursa, ekinde iyi olur. Hadis-i şerifte:

“Evlad, emdiği süte göre hallenir.” buyuruluyor.

Nitekim insanlardan yemkelere göre hal değişikliği olur. yani haramdan haramzade olur. Nasıl ki, tohum iyi olursa ekinde iyi olur. Hadis-i şerifte:

“Haramdan çekinin, çünkü haramın binası er geç harab olur.”buyurulmuştur.

Çocuğun ilk annesinden süt emmesi sünnettir.

Çocuğu ilk defa anası emzirmelidir. Sünnet olan budur. Sonra süt anaya verilir.

Çocuk konuşmaya başladımı ilk kelimesi kelime-i tevhid olmalıdır

Çocuk konuşmaya başladımı , evvela Kelime-i tevhidi, yani

(La ilahe illallah, Muhammedün Rasulüllah = Allah’dan başka, kendisine ibadet edilecek hiçbir ilah yoktur; Muhammed (S.A.V.) Allah’ın elçisidir.) cümlesini öğretmeli. Müminun süresinin yüz onaltıncı ayeti yedi defa, sonra Ayetel-Kürsi’yi, haşr süresinin on üç ayetini okutmaldır. çocuğa bunları okutmakla şu faydalar vardır.

Çocukta haya alameti belirir;
Aklı anlayışlı, damarları bunların nuru ile aydınlarınır ve iyi evlad olur.

Çocuğa küçük iken  öğretilmesi gelen hususlar şunlardır:

Yemeğe besmele ile başlamasını
sağ eliyle ve önünden yemesini
lokmasını küçük yapmasını çok çiğnememesini
elini elbisesine sürmemesini
çok yemenin zararlı olduğunu anlatmak
az yemein faydasını medh etmek gibi
ana baba çocuğa eski elbise giydirmemeli
Çocuklara hayatına örnek alacak hikayeler anlatılmalı kötü menkibe hikayeler anlatılmamalıdır.

bazı aşk maceralarının hususi hallerini öğretmemeli menkıbelerini medh ve hikaye etmemelidir.
çünkü bunların menkıbeleri çocuğun yoldan çıkmasına, sefahete düşmesine sebep olur. (çocuk zararlı kitapları okutmamalıdr.)

Bu hususta seçilecek yol Peygamberin (S.A.V.) sözlerini alimlerin iyi kimselerin hallerini hikaye etmektir ki, bunlar onun kalbine tesir eder, alim olmak veya iyi insanalardan olmak hevesi uyanır ve onlara karşı sevgi beslemeye başlar.

Çocuk yaramazlık yaptığında onu azarlamamalı, bazı zamanalrda yaptığı kötülüğü görmezlikten gelmelir. Çünkü  her zaman azarlanacak olursa buna alırşır yüz göz olur; tehtidlerin, azarlamaların tesiri olmaz

Anası çocuğu “kabahatlerini babana söylerim” diye korkutmalıdır.  Çocukların tembel olmaması için yumşak yatak üzerine yatırılması daha uygun olur. Arkasını açmatan çabuk yürümekten akaran ve emsallerine karşı elbiseleri ile yediği yemekler ile böbürlenmekten ki birlenmekten katiyyetle men etmelidir.

Başkasından bir şey alınca on akızıp bir daha almaması için şiddetle azarlamalır ki böylece belki kalbi yumuşar. kötü huyların fenalıklarından para ve madde sevgisinin zararlarından bahsetmelidir.

Kahvehanelerde oturmaktan, fena meclislere, (tiyatrolara, sinemalara, moda defilelerine, kokteylere, balolara, plajlara, çıpk gösterilere) gitmekten men etmeli, insanların yanında gerinmekten, esnemekten parmakalarını çıtlatmaktan çok konuşmaktan otururken arkasını başkalarına çevirmekten, ayak ayak üstüne koyup oturmaktan, ellerini çenesiin altına koymaktan, bağdaş kururp oturmak gibi, edebe aydkırı hareketlerden men etmelidir.

bundan başka yemin etmekten, herkesten evvel söze başlamaktan çekinilmesi lazım geldiğini öğretmelidir.

Kuran dinlemeğe teşvik etmeli, lüzumsuz şeylerle vakit geçirmeinin doğru olmadığını, kötü  için selamat yolu  olduğunu, sefih insanların meclisine gitmenin zararlı olduğunu,  kötü ahlakın sirayet  edici olduğunu söylemelidir.

Dini terbiyesine ve nasihata medar olacak alimlerin meclisine göndermelidir. insanların feyz menbaı olan Kuran-ı kerimi ve lüzumlu bütün ilimleri öğretmelidir. Her türlü atıcılık binicilik yüzücülük gibi faydalı şeyler anlatıp öğretmelidir.