Kurban Kesiminde Vekalet Vermek
Kurban kesiminde vekalet vermek
Kurban kesimi sonrası et paylaştırma tartı ile olmalıdır
Kurban kesiminde besmele şart besmelesiz kurban olmaz.
KURBAN KESİMİNDE VEKALET VERMEK
Kurban kesiminde vekil tayini iki çeşittir.
- a)Nassan: Yani “Seni kurbanımı kesmeye vekil ettim” diyerek açıkça vekil etmek.
- b)Delaleten: Şöyle ki:
Bir kimsenin kurban etmek için bir koyun satın alsa, bayram günü geldiğinde onu kesmek için yatırsa ve ayaklarını bağlasa, o esnada kurban sahibinin izni olmaksızın bir adam gelip o kurbanı kesse, kurban sahibi adına bu kurban istihsanen geçerli olur.
Kıyasa göre caiz olmaz. Bu durumda kesenin, kestiği koyunun kıymetini ödemesi gerekir. Çünkü bu adam, başkasının koyununu, onun emri olmadan kesmiştir.
İstihsanın vechi ise şudur: Madem ki bu kişi koyunu kesmek için satın almış ve onu kesmeye tayin etmiştir, başkasının onu kesmesiyle satın alanın maksadı yerine gelmiştir.
Hatta ondan kesme külfetini düşürmüştür. Zahir olan koyunu satın alanın da buna razı olmasıdır.
O halde bu adama delaleten koyunu kesmeye izin verilmiştir. Kesen herhangi bir şey ödemez
Kesilen koyun da onu satın alan adına kurban edilmiş olur. Fetva bu görüş üzeredir.
Yedi kişinin ortak olarak kestikleri bir ineğin etini taksim etme husunda Hişam ile Ebu Yusuf (R.) arasında şöyle bir konuşma geçmiştir.
__ İneğin etini götürü olarak mı yoksa tartarak mı bölüşecekler?
__Tartarak bölüşecekler.
__Bu eti götürü olarak bölüşseler ve birbiriyle helalleşseler olmaz mı?
__Bunu kerih görürüm
Götürü usulü (yani tartmadan göz kararıyla eti ortaklar arasında) taksim etmenin caiz olmayışının sebebi şudur:
Eti taksim etme işinde, temlik manası vardır. Et, ribevi (tartılan bu sebeple de faize tabi ) mallar cinsindendir.
Diğer ribevi (tartılan) mallarda olduğu gibi, eti de götürü (tartmadan göz kararı) usulü temlik etmek caiz olmaz.
Nitekim et gibi şeyler tartılıp bölünmeye elverişli olduğundan, bunlar da herkesin rastgele yapıp birbiriyle helalleşmeleri geçerli olmaz
Bir adam, bir adamın yanına bir koyunu emanet olarak bıraksa, sonra emanetçi bu koyunu bayram günü kendi adına kurban etse, koyunun sahibi kıymeti tercih etse ve razı olup onu asa da bu koyun, emanetçi adına kurban olarak kifayet vermez.
Bir adam kurbanını kesmesi için bir kasap çağırsa, kasap kurbanı kendi adına kesse, kurban kasabın değil, emreden kişinin adına kesilmiş olur.
Bir kimse kurbanlık satın alsa ve başka birinin onu kesmesini emretse, o da kurbanı kesse ve “besmele çekmeyi kasten terk ettim” dese sahibine onun kıymetini öder.
Üç kişi üç koyun satın alsalar, sonra kesim esnasında koyunlardan hangisinin hangisine ait olduğu karışsa “Şeyh İmam Ebu Bekir Muhammed ibni fadl” demiştir ki;
Her birinin, arkadaşını kesim için vekil etmesi gerekir. Bu durumda kendi koyununu kesmişse zaten caizdir. Başkasının koyunu onun emri ile kesmişse de vekaletle caiz olmuş olur.
Bir kimse kurban kesmek istese, koyunun sahibi kasabın eliyle beraber kendi elini bıçağın üzerine koysa ve böylece başkasıyla kesim için yardımlaşsalar, Şeyh İmam demiştir ki:
Her birinin besmele çekmesi gerekir. Biri besmele çekmeyi terk etse caiz olmaz.
Bu durumda makinayla kesilen hayvanlara helal demek zora girmiştir. Zira yukarıdaki fetvadan anlaşıldığı üzere bu makine yardımcı kişi konumunda olduğundan onun da besmele çekmesi gerekmektedir ki bu da mümkün değildir. Dolayısıyla kesime başlarken düğmeye besmeleyle basılsa bile, makinayla kesilen etlerden sakınmak lazımdır.
Kurban ile ilgili tüm konulara Cübbeli Ahmet Hocamızın Kurban Risalesinden ulaşabilirsiniz.
- Kurbanın hükmü
- Kurbanın çeşitleri
- Kurbanlık hayvanlar
- Hayvan kesmek hakkında
- Kurban edilecek hayvanın yaşı cinsi vasıfları