164. MEKTUP
MEVZUU: Noksan sıfatlardan mnezzeh Yüce Hakk’ın feyzi avama da havasa da devamlı olarak gelir. Onun değişik olması; ancak kul tarafından kabul edilip edilmemesinde olduğunun beyanı..
***
NOT : İMAMI RABBANİ Hz. bu mektubu, Hafız Bahaeddin Serhendî’ye yazmıştır.
***
Noksan sıfatlardan münezzeh olan Allah, ihsanı ve keremi ile sizlere şeriat caddesinde doğru gitmeyi nasib eylesin.
Bilesin ki,
Sübhan Hakk’ın feyzi, çocuklar, mallar hidayet ve rüşd kısmındandır. Her ne kadar avam ve havas iyi ve kötü arası ayırd etmeden devamlı surette gelir ise de; değişik olması bu taraftan doğar. Bazıları bu feyizleri kabullenir; bazıları da kabullenmez. Bu manada şu âyet-i kerime nekadar güzeldir:
— «Allah onlara zulmetmez; lâkin onlar kendi nefislerine zulmederler.» (3/117)
Güneşi görmez misin ki: Kassar’a (bez ağartana) ve beze aynı ştkilde doğar. Hal böyle iken, Kassar’ın yüzünü karartır; bezi dahi ağartır.
Yüce Hakkın feyzini kabul etmemenin sebebi ancak, onun Yüce ce Sultan Zat’ından iraz etmektir.
İraz edene arka çevirmek lâzım geldiği gibi; nimetten mahrum kalmak dahi onun için vacib olur.
Şöyle bir şey denemez:
— Nice iraz edip duranlar vardır ki, dünya nimetlerine dalmışlardır. Bunların irazlan, mahrumiyetlerine sebeb olmuyor..
Böyle bir şey söylenirse şöyle deriz:
— Bu, bir hikmettir ki, nimet suretinde zuhur eder. Tuğyanları sebebi ile istidraç üzere gelir.. Ta ki, irazlannda dalâlete dalıp gitsinler..
Bu manada Ailah-ü Taâlâ şöyle buyurdu:
— «Onlar, kendilerine mal ve evlâd ile imdad ettiğimizi ve hayırları onlara çabuk ulaştırdığımızı mı sanıyorlar?. Belki de onlar şuursuzlardır.» (23/55-56)
İraz halinin varlığı iie, dünya ve onun nimetlerinin gelişi aynı istidraçtır. Sakınmak gerek, hem çok sakınmak..